Cholecystolithiasis
Cholecystolithiasis
Auteur: J. Sprakel, MD - Laatste update: 28-01-2016
Cholecystolithiasis
Pathofysiologie & Epidemiolgie
- Cholesterolstenen (75%) 1:
- - Oversecretie van cholesterol of een verminderde secretie van galzouten en fosfolipiden
- Risicofactoren cholesterolstenen2:
- - Leeftijd
- - Vrouwelijk geslacht
- - Obesitas
- - Fors gewichtsverlies
- - Zwangerschap
- - Ethniciteit
- - Parenterale voeding
- - Oestrogenen gebruik
- - Octreotide gebruik
- - Positieve familie-anamnese
- Non-cholesterol-galstenen (25%) 1-2:
- - Zwarte en bruine pigmentstenen, bestaan uit billirubine
- - Zwarte pigmentstenen zijn geassocieerd met hemolytische stoornissen zoals thalassemie en sikkelcel ziekte
- - Bruine pigmentstenen kennen meer een relatie met infectie
- Epidemiologie:
- - Prevalentie: 13-22% 1-5
- - Man:vrouw ratio: 1:2
- - Ontdekking asymptomatische galstenen: 10% kans op symptomatische klachten in de eerste 5 jaren tot 18% na 20 jaren 6
- - Incidentie tot 3% hoger per week bij gewichtsreductie van >1,5kg / week bij patiënten zwaarder dan 100 kg en / of een inname van <7-10 gram vet / 24 uur 7-9
Symptomen
- Symptomatische cholecystolithiasis (Rome III criteria):
- - Billiare koliek: (continue) pijn, veelal gelokaliseerd midden of rechtsboven in de buik, tenminste 30 minuten aanhoudend
- - Uitstralende pijn rechtsom naar de rug
- - Positieve reactie op eenvoudige analgetica
- Differentiaal diagnose:
- - Ulcuslijden
- - Diabetische gastroparese
- - Functionele dyspepsie
Operatieve behandeling
Indicaties:- - Symptomatische cholecystoliathiasis
- - Cholecystolithiasis met status na billiaire pancreatitis en/of choledocholithiasis
(Na-)behandeling:
- - Laparoscopische cholecystectomie (LC)
- - "Single-incision" laparoscopische cholecystectomie (SILC)
- - Transvaginale cholecystectomie (TVC)
- - "Small-incision" cholecystectomie (SIC) (maximaal 8 cm)
- - Open cholecystectomie (OC)
Follow-up:
- - 2 weken poli voor hechtingen verijwderen en PA bespreken, daarna alleen retour bij klachten
Complicaties
- Conservatieve behandeling:
- - Choledocholithiasis
- - Cholecystitis
- - Cholangitis
- - Billaire pancreatitis
- Operatieve behandeling:
- - Conversie
- - Galwegletsel bij laparoscopische cholecystectomie (0,06 - 0,3%)
- - Galwegletsel bij open cholecystectomie (0,5 - 1,4%)
- - Gal- en galsteenspill (20% - abcesvorming in 0,5-1,4%)
- - Bloeding
- - Trombose
- - Pneumonie
- - Wondinfectie
- - 0 tot 41% van de patiënten is niet pijnvrij na een cholecystectomie 11
Referenties
- 1. Johnston DE, Kaplan MM. Pathogenesis and treatment of gallstones. N.Engl.J Med 1993;328(6):412-21.
- 2. Toouli J, Wright TA. Gallstones. Med.J.Aust. 1998;169(3):166-71.
- 3. NIH Consensus conference. Gallstones and laparoscopic cholecystectomy. JAMA 1993;269(8):1018-24.
- 4. Halldestam I, Enell EL, Kullman E, Borch K. Development of symptoms and complications in individuals with asymptomatic gallstones. Br.J.Surg. 2004;91(6):734-8.
- 5. Strasberg SM, Clavien PA. Overview of therapeutic modalities for the treatment of gallstone diseases. Am.J.Surg. 1993;165(4):420-6.
- 6. Gracie WA, Ransohoff DF. The natural history of silent gallstones: the innocent gallstone is not a myth. N.Engl.J.Med. 1982;307(13):798-800.
- 7. Mijnhout GS, Smulders YM, Craanen ME. [Gallstones following considerable weight loss and recommendations for their prevention]. Ned Tijdschr Geneeskd 2004;148(4):174-7
- 8. Miller K, Hell E, Lang B, Lengauer E. Gallstone formation prophylaxis after gastric restrictive procedures for weight loss: a randomized double-blind placebo-controlled trial. Ann Surg. 2003;238(5):697-702.
- 9. Weinsier RL, Wilson LJ, Lee J. Medically safe rate of weight loss for the treatment of obesity: a guideline based on risk of gallstone formation. Am J Med 1995;98(2):115-7.
- 10. Shea JA, Berlin JA, Escarce JJ, Clarke JR, Kinosian BP, Cabana MD et al. Revised estimates of diagnostic test sensitivity and specificity in suspected biliary tract disease. Arch Intern Med 1994;154(22):2573-81.
- 11. Lamberts MP, Lugtenberg M, Rovers MM, Roukema AJ, Drenth JPH, Westert GP et al. Persistent and de novo symptoms after cholecystectomy: a systematic review of cholecystectomy effectiveness. Surg.Endosc 2013;27(3):709-18.
- Alternatieve behandeling (geen voorkeur):
- - Eventueel overwegen Ursochol indien patient operatief ingrijpen weigert
- - Ursochol 8–10 mg/kg lichaamsgewicht/dag, in 1-3 doses tijdens of na de maaltijd, waarvan 1 dosis s avonds.
- - Het oplossingsproces bedraagt 6 maanden tot 2 jaar.
- - Bij afname van de omvang van de stenen de behandeling voortzetten totdat echografisch volledige oplossing van de galstenen is vastgesteld en gedurende 3–4 maanden daarna.
- - Als de stenen niet in omvang zijn afgenomen, wordt aanbevolen om de lithogene index in de gal te bepalen via een duodenumsondage.
- - Bij een lithogene index > 1,0 is een gunstig resultaat van deze behandeling onwaarschijnlijk